## Хэрэглэгчийн функц > Програмчлалын `C++` хэлэнд үйлдлүүдийг багцлах, кодыг ойлгомжтой, үр дүнтэй байлгах зорилгоор функц тодорхойлж ашигладаг. Хэрэглэгчийн функцыг нэг удаа тодорхойлж програмын өөр өөр хэсэгт олон удаа дуудаж ашиглаж болдог нь нэг кодыг олон дахин бичихээс зайлсхийх боломж олгодог. Мөн түүнчлэн алдаагүй зөв, засварлахад хялбар, авсаархан код бичихэд гол түлхэц нөлөө үзүүлдэг. Функцыг тодорхойлохдоо түүнийг ашиглах газраас дээр, `main` болон өөр ямар нэг функцээс гадна тодорхойлох хэрэгтэй. ### Төлөвлөлт Хэрэглэгчийн функцыг төлөвлөхдөө дараах зүйлсийг анхаарах хэрэгтэй **1. Нэршил ойлгомжтой байх** > Функцыг тодорхойлохдоо нэр оноох ба энэ нь тухайн функцын зорилгыг илэрхийлж байвал сайн. **2. Параметр нь тохирсон байх** > Функцэд гаднаас утга, хувьсагч зэргийг дамжуулж өгч болдог. Шаардлагатай бүх параметрүүд байх хэрэгтэй ба, илүүц параметрүүд байхгүй байх хэрэгтэй. **3. Дахин ашиглах боломжтой байх** > Функцыг тодорхойлж хэрэглэх зорилго нь олон дахин ашиглах тул түүнийг хэрэгжүүлэхдээ ямар ямар тохиолдолд ашиглаж болох вэ? гэдэг талаас нь сайтар бодож хэрэгжүүлбэл сайн. Жишээлбэл аливаа функц дотор стандарт гаралтад хэвлэдэг үйлдэл байсан гэж саная. Тэгвэл хэвлэх зорилгогүй байх үед ашиглаж болохгүй болно. Тиймээс функц нь өгөгдсөн параметр дээр боловсруулалт хийгээд зөв утгыг дуудсан газар буцааж өгдөг бол хаана ч ашиглах боломжтой болно. ### Хэрэгжүүлэлт > Хэрэгжүүлэлтийн жишээ болгож хоёр бүхэл тооны ихийг олдог функц тодорхойлъё. Ингэхдээ: **1. Функцын төрөл** > Функц ямар төрлийн утга буцаахыг тодорхойлж өгдөг. Үүнийг цаашид функцын төрөл гэе. Жишээлбэл хоёр `int` төрлийн утгын аль ихийг нь олдог функц хэрэгжүүлэх гэж байгаа гэж саная. Тэгвэл тэр хоёрын их нь мөн `int` төрөл байх тул манай функцын буцах утгын төрөл нь `int` байх юм. Харин хоёр `int` төрлийн утгын арифметик дундаж ($\frac{a+b} 2$)-ийг олдог функц хэрэгжүүлэх гэж байгаа бол буцах утгын төрөл нь `double` байна. Яагаад гэвэл хоёр бүхэл тооны дундаж нь бутархай тоо байж болзошгүй юм. Хэрэв утга буцаахгүй функц буюу үйлдэл хийх зорилготой `procedure` хэрэгжүүлэх гэж байгаа бол `void` гэж тодорхойлж өгдөг. Үүнийг функцыг тодорхойлох газар хамгийн түрүүнд бичдэг. *Хоёр `int` төрлийн тооны их нь `int` байх тул функцын төрөл нь `int` байна.*{.text-info} ```cpp // Хоёр бүхэл тооны ихийг нь олж өгдөг функц #include using namespace std; // Функцыг энд тодорхойлно int ... int main() { // } ``` **2. Функцын нэр** > Функцын нэрийг тухайн функцын төрлийн ард хоосон зайгаар тусгаарлан бичнэ. Ингэхдээ ямар үйлдэл хийхээс хамаарч түүнийг илэрхийлэх нэр өгвөл сайн. Түнийг тухайн утгын буцах утгын төрлийн Тэр нь урт бол үгүүдийг `_` тэмдэгтээр холбож болно. Үүнийг `snake case` гэдэг. Эсвэл эхний үгээс бусад үгүүдийн эхний үгийг томоор эхэлж бичиж болно. Үүнийг `camel case` гэдэг. Жишээлбэл `void print_max`, эсвэл `int findMax` гэх мэт. Гэхдээ Програмчлалын `C++` хэлэнд `snake case`-ийг санал болгодог. Учир нь энэ хэл дээр хөгжүүлдэг ихэнх хөгжүүлэгчид энэ кодын стандартыг барьдаг. Энэ нь тухайн хөгжүүлэгчийн соёлтой холбоотой гэж үздэг тул эдгээрийг хольж ашиглах нь зохисгүй. *Хоёр тооны ихийг олж байгаа тул уг функцыг `max` гэж нэрлэе.*{.text-info} ```cpp // Хоёр бүхэл тооны ихийг нь олж өгдөг функц #include using namespace std; // Функцыг энд тодорхойлно int max ... int main() { // } ``` **3. Функцын параметр** > Тухайн функц ямар ямар төрлийн, ямар ямар утга эсвэл хувьсагчид дээр боловсруулалт хийхийг нь нарийн зааж өгөх шаардлагатай байдаг. Манай жишээнд түүний параметр нь хоёр бүхэл тоо байна. Эдгээрийг $a, b$ гэж нэрлэе. Тэгвэл манай функцын параметр нь `int a, int b` байх юм. Үүнийг тухайн функцыг нэрний ард хаалт `()` дотор бичиж өгдөг. *Параметрүүдийг `a, b` гэж нэрлэе.*{.text-info} ```cpp // Хоёр бүхэл тооны ихийг нь олж өгдөг функц #include using namespace std; // Функцыг энд тодорхойлно int max(int a, int b) ... int main() { // } ``` **4. Функцын код** > Функцын кодыг яг `main` функцын хэрэгжүүлэлттэй адил зарчмаар хэрэгжүүлдэг. Гол ялгаа нь бидэнд дамжиж ирсэн параметр байгаа. Тэдгээр дээр боловсруулалт хийгээд зөв утгыг олж буцаах хэрэгтэй. Буцаахдаа `return` түлхүүр үгийн ард буцах утгыг, эсвэл түүнийг агуулж буй хувьсагчийг бичээд дараа нь `;` бичдэг. Энэ мөр ажилласнаар тухайн функцын үйл ажиллагаа дуусдаг. Хэрэв `void` төрлийн `procedure` дээр үүнийг ашиглах бол `return;` хэлбэртэй ашиглаж болно. *Жишээ функцын кодыг бичвэл*{.text-info} ```cpp // Хоёр бүхэл тооны ихийг нь олж өгдөг функц #include using namespace std; // Функцыг энд тодорхойлно int max(int a, int b) { int c; if (a > b) { c = a; } else { c = b; } return c; } int main() { // } ``` **5. Функцыг ашиглах** > Хэрэгжүүлсэн функцыг ашиглахдаа `main` функцээс эсвэл өөр хэрэглэгчийн функцээс дуудаж ашиглаж болно. Тухайн функцыг дуудсан газар уг функцын буцаасан утга ирдэг. Тиймээс утгыг нь өөр хувьсагчид хадгалж авч болно. Эсвэл өөр утгатай харьцуулах гэх мэтээр ашигласан ч болно. Хэрэв манай функц `void` төрлийн `procedure` бол дуудаад орхино. Гол анхаарах зүйл нь функцын параметрийг зөв дамжуулж өгөх хэрэгтэй. ```cpp // Хоёр бүхэл тооны ихийг нь олж өгдөг функц #include using namespace std; // Функцыг энд тодорхойлно int max(int a, int b) { int c; if (a > b) { c = a; } else { c = b; } return c; } int main() { int x = 12, y; // max функцэд a = 12, b = 11 гэсэн утгыг дамжуулж өгсөн y = max(x, 11); cout << y << endl; return 0; } /* Output: 12 */ ``` **6. Нэмэлт боломж** - Функц дотроо хувьсагч зарлаад ашиглаж болно. - Функцыг тодорхойлсон газраас дээр зарлагдсан `global` хувьсагчдыг ашиглаж болно. - Функц өөр функцыг дуудаж ашиглаж болно. - Функцад утга биш, өөр хувьсагчийг дамжуулж өгөөд уг функц дотор утгыг нь солих байдлаар ашиглаж болно. Ингэхдээ параметрийн өмнө `&` тэмдэгт тавьдаг. - Функцыг өөр өөр параметртэйгээр олон дахин дуудаж ашиглаж болно. Жишээ функцууд ```cpp #include using namespace std; // хоёр бүхэл тооны дунджийг олдог функц double avg(int a, int b) { return (a + b) / 2.0; // 2 гээд бичвэл бүхэл хэсгийг нь буцаачихна } // сөрөг бол эерэг болгоод буцаадаг функц int abs(int a) { if (a >= 0) { return a; } return -1 * a; } // өгсөн хувьсагчийн утгыг нэгээр нэмэгдүүлдэг procedure void inc(int &a) { a++; } // global хүрээний g хувьсагчид утга оноодог функц int g; void set(int x) { g = x; } // хоёр хувьсагчийн утгыг сольдог процедур void swap(int &x, int &y) { int z = x; x = y; y = z; } // өгсөн тоо анхны тоо бол true, үгүй бол false утга буцаадаг функц bool is_prime(int n) { int c = 0; for (int i = 1; i <= n; i++) { if (n % i == 0) { c++; } } if (c == 2) { return true; } else { return false; } } int main() { int a = 4; cout << avg(a, a + 1) << endl; // 4.5 cout << abs(a) + abs(-6) << endl; // 10 inc(a); cout << a << endl; // 5 cout << g << endl; // 0 set(2 * a); cout << g << endl; // 10 int b = 6; cout << a << " " << b << endl; // 5 6 swap(a, b); cout << a << " " << b << endl; // 6 5 if (is_prime(11)) { cout << "Good Luck!" << endl; // Guddo Rakku! } return 0; } ```

1.4. Функц

Онолын хичээл

Бодлогууд

Онолын хичээл